Zij, Marja, had al drie relaties beëindigd. Omdat ze dit niet een vierde keer wilde laten gebeuren zocht ze contact met ons. Wat is mij overkomen vroeg ze, waardoor ik steeds in die verlieservaringen blijf komen. Het antwoordt wat ik, Meindert, daarop gaf was: omdat je ooit als baby een heel groot verlies hebt ervaren.

Hier bleek duidelijk sprake te zijn van een vorm van onveilige hechting. Zij had zich onvoldoende kunnen hechten aan haar moeder. Dit omdat haar moeder zelf op jonge leeftijd verwaarloosd is geweest. Daardoor in tal van instellingen was gekomen en in een pleeggezin. Dat alles had haar moeder geen goed gedaan. De pijn die ze daardoor voelde resoneerde  in Marja.

Je leest dat er sprake is van onveilige hechting en de tegenhanger daarvan is veilige hechting. De onveilige hechting kun je weer onderverdelen in een drietal vormen:

• angstig/vermijdend
• ambivalent
• gedesorganiseerd

Het zal je duidelijk zijn dat met name de drie bovenstaande hechtingsstijlen zorgen voor klachten. Belangrijk in deze is op te merken dat er verschil kan zijn in een hechtingsstijl van de ene naar de andere ouder. Onveilig gehecht zijn is echter vroegkinderlijk trauma.

Zo kan je bijvoorbeeld veilig gehecht zijn naar je vader en onveilig naar je moeder. Echter de problemen ontstaan veelal wanneer de hechting tussen jou en je moeder onveilig is verlopen. Maar laten we eens beginnen met veilig gehecht zijn. Hoe het ontstaat, wat het is en wat je daarvan merkt nu in je leven.

Veilig gehecht zijn

In de allereerste plaats is daarvoor je moeder verantwoordelijk. Zij dient al na de conceptie je te laten voelen dat je welkom bent. En dat doet ze door contact met je te maken. En dat voel je door haar stem. En het contact wat ze maakt met haar handen. Daarnaast vooral te zorgen voor voldoende rust, gezonde voeding en leefstijl. Hierdoor ontstaat al in de foetus een gevoel van welkom waardoor jij je veilig voelt. Een plekje kiest in de baarmoeder om je te hechten.

Na de geboorte dient ze:

• jou helder te kunnen spiegelen
• zich af te stemmen op je behoeftes
• je gevoelens goed te kunnen begrijpen
• lichamelijk gezond contact met je te maken
• voorspelbaar gedrag te vertonen
• je te voeden wanneer je dit aangeeft
• kortom er helemaal voor je te zijn

Wanneer dit gebeurt dan heb jij het gevoel. Het is helemaal OK. Ik voel me welkom en mag er zijn. Dit weerspiegelt zich uiteraard in gevoelens omdat het proces van denken nog niet is ontwikkelt. In je impliciet geheugen wordt dit gecodeerd als zijnde: het is OK. Wat betekent dat in je brein een neuronale codering daardoor plaats vindt in de rechterzijde van je brein.

In de volwassen leeftijd betekent dit dat je in staat bent om een gezonde relatie aan te kunnen. Je kunt je op een gezonde wijze hechten. Je voelt het contact wat je maakt met de ander in je hartgebied. Er is geen achterdocht of twijfel. Jij voelt je helemaal OK bij je partner.

Onveilig gehecht zijn

Zoals eerder verwoordt zijn daarin door destijds John Bowlby, die de grondlegger is van de hechtingtheorie, een tweetal vormen gedefinieerd. Een studente en later een collega van hem, Mary Ainsworth, die heeft de laatste versie, de gedesorganiseerde vorm, ontdekt.

In mijn werk als therapeut maak ik altijd het onderscheid of iemand veilig of onveilig is gehecht. Ontzettend van belang omdat veel conflicten in jezelf en in de relatie tot de ander van daaruit mede kunnen worden verklaard. Tijdens de intake en de contacten in de sessies hoor en voel ik hoe de hechting zich heeft gevormd. Zo krijg ik daar een gedetailleerd beeld van. Belangrijk om de hulpvraag goed te kunnen verstaan en te behandelen.

Wanneer je niet veilig bent gehecht dan uit dit zich veelal in:

• je niet gezien voelen
• het gevoel van ik heb niets nodig
• de pijn die je voelt wanneer de ander te dichtbij komt blok je af
• ik doe alles wel in mijn eentje (het niet vertrouwen op)
• angst gevoelens
• je eenzaam voelen
• aansturen op conflicten waardoor je de bevestiging krijgt:  zie je hij of zij is niet te vertrouwen
• voortdurend op zoek naar andere partners
• je laat nooit het achterste van je tong zien
• voortdurend in controle zijn
• aftasten van of het wel veilig is
• moeite met het reguleren van emoties en gevoelens
• intimiteit verwarren met seksualiteit

De gevolgen van onveilig gehecht zijn

Daarin kunnen we kort zijn. Dan overleef je! Je hebt daardoor verschillende overlevingsstrategieën ontwikkelt om te kunnen overleven. Al op jonge leeftijd is in het zelf een fragmentatie ontstaan waardoor delen zijn gevormd. Wat delen zijn en hoe ze ontstaan daarover kun je op deze pagina er meer over lezen.

Maar ook is het rijpingsproces van je hersenen wezenlijk anders verlopen dan wanneer je veilig gehecht zou zijn. En dit werkt diep door.

Dit bekent concreet dat je onbewust altijd op je hoede bent. Je speelt daardoor een rol. Over je gelaat bevindt zich een Persona (masker). Je maakt geen contact vanuit je gezonde deel doch vanuit een overlevingsdeel. Veelal voel je dit niet omdat het een wezenlijk onderdeel is geworden van je identiteit. Immers op jonge leeftijd heb je dit door de omstandigheden destijds al ontwikkelt. Zo ben je nu eenmaal.

Echter leidt dit tot conflicten. Enerzijds in jezelf. Je bent altijd op je hoede en daarmee in de controle. Anderzijds leidt het vaak tot conflicten in een relatie. Want je durft de ander niet dichtbij te laten komen. Dus speel je een rol en doe je alsof! En dat voelt de ander of die ander moet zelf ook onveilig zijn gehecht. En dat laatste komt nogal eens voor!

Geen contact maken vanuit je gezond natuurlijk deel kost veel energie. Op termijn kan dit zelfs leiden tot de ontwikkeling van tal van klachten. Binnen onze praktijk zien we dit met regelmaat terugkomen.

Wanneer je weer echt contact wilt maken met jezelf dan dien je de delen die je onbewust regisseren te ontmoeten en de opgeslagen pijn te helen.

Wij bieden daartoe gerichte afstemming en behandeling.