Wat is vrij zijn eigenlijk? Heb jij daar enig idee over? Wanneer ik met mensen daarover in gesprek ga dan hoor ik vaak dat ze dan minder willen werken. Voldoende geld hebben om dat te kunnen doen om vrijheid te ervaren. Genieten dat je even niet behoeft te werken.
Echter waar het in dit artikel om gaat dat heeft een geheel andere context.
Er is iets mis met mij
Jarenlang ben ik zoekende geweest. Wie ben ik eigenlijk. Daarin heb ik het nodige ondernomen. Studies, cursussen, therapieën, workshops, ontmoetingen met mensen, vooral veel gelezen en ga zo maar door.
Want ik kwam erachter, zo tussen mijn dertigste en veertigste levensjaar, dat ik niet mezelf was. En dan ga je zoeken.
Die zoektocht heeft me veel gebracht. Echter dat gevoel van vrij zijn? Mijn denken liet me iedere keer weer ervaren dat ik er nog niet was. Er moest nog meer worden gedaan totdat ik de illusie van het denken ging doorzien.
Want dat denken had het helemaal niet zo goed met mij voor. Het bracht mij in een visuele cirkel terecht. De hamster in de bekende molen.
Johan Cruijff schijnt ooit de bekende uitspraak te hebben gedaan dat je het pas ziet wanneer je het snapt. Hmmmmmm. Mooie uitspraak.
Echter zo bleek het ook te zijn. Want ik zag dat het denken los stond van mij. Dat ik helemaal niet zo’n vat had op het denken. Dat het denken er maar op los dacht zonder dat ik daarin iets kon sturen.
Wanneer je eenmaal dit doorziet dan zet je stappen naar vrij zijn. Nou kan denken ook gezond zijn. Want laten we eerlijk zijn wanneer er niet was gedacht dan zat jij nou niet dit bericht te lezen op je smartphone, tablet of computer. Want door het denken zijn deze woorden op het apparaat ontstaan wat jij nu ervaart.
Wat ik bedoel is eigenlijk dat je niet vrij bent omdat je denkt dat er iets mis met je is. Dat er hard werken nodig is om daarin iets te veranderen. Tenminste dit kom ik vaak tegen in mijn begeleiding naar mensen die ik een poosje mag ontmoeten.
Maar klopt dit eigenlijk wel? In mijn zoektocht naar vrij zijn kwam ik erachter dat het denken mij altijd liet weten dat er iets niet goed was. Het moest anders. Echter toen ik zag dat dit alleen maar een gedachte is, en dat die gedachten weer andere voortbrengen, begon de mist in mij op te klaren.
Gevangen en vrij zijn
Ik zat gevangen in een web van gedachten. En daarin ben ik gaan geloven. Alsof Sinterklaas zo voor je stoep staat.
Toen ik deze illusie ging doorzien werd het nog helderder en kwam ik uit in een geheel andere dimensie. Een gezond deel in mij. Vanuit de Westerse psychologie ook wel het ZELF genoemd.
Het is er altijd. Echter raakt het versluiert doordat jij je de gehele dag identificeert met je gedachten en de rollen die je daarin speelt. Wat ook wel conditionering wordt genoemd.
Kijk maar eens in je dagelijks leven en hoe snel of dit verloopt. In enkele seconden kom je erin en dan ontstaat er een geheel ander script. Dan voer jij als het ware een toneelstukje op. En dan zoek je medespelers om het drama, de klucht of blijspel vorm te geven.
Vrij zijn is geheel iets anders. Wat betekent dat je wakker moet zijn. Je bewust dient te zijn wat zich in je voltrekt en dat je ziet dat je in figuurlijke zin een kostuum aantrekt om een rol te spelen. En wanneer je niet oppast dan ga jij je daarmee identificeren en raak je gevangen.
Shakespeare schijnt ooit gezegd te hebben dat het leven een toneelstuk is. In het licht hiervan valt dit goed te begrijpen.
Om uit de identificatie te komen moet je het zien. Een voorwaarde daartoe is dat je in het ZELF bent wat niets anders is dan bewustzijn. De Boeddhisten spreken ook wel van gewaarzijn. Want wanneer je meer en meer in het ZELF bent dan stopt de identificatie. Er ontstaat een onthechting met je gedachten en al wat dat voortbrengt.
In mijn werk zie ik het o.m. als een taak dat mensen zich hiervan bewust worden. En dat de opening naar vrijheid heel dicht bij je is. Echter dien je die opening wel te zien.
Herken jij je in bovenstaande en zou je hierin wel wat sturing kunnen gebruiken? Kom eens langs en ervaar wat ik daarin voor je kan betekenen.
Meindert Telkamp