In een prachtig boek, die ik overigens een ieder kan aanbevelen, ‘wanneer het lichaam nee zegt’ van de arts Gabor Mate, spreekt hij over de onderdrukking van boosheid. Niet alleen over het onderdrukken ervan maar ook over het kunnen en mogen voelen van deze emotie. In mijn werk als hulpverlener werk ik onder andere met mensen die hier moeite mee hebben.
Deze blog gaat over boosheid. De invloed daarvan op je gezondheid. En vooral ook hoe je er op een gezonde wijze mee om kunt gaan.
Het niet kunnen uiten van boosheid is vaak een erfenis vanuit je verleden
Een zeer belangrijk onderdeel in mijn opleiding was de verplichting dat ik in psychotherapie moest. Daarin ontmoete ik een deel in mij. Dit deel was boos. Ontzettend boos. Ik durf rustig te stellen dat er nog een laag boven op zat en dat was woede.
Mijn supervisor destijds heeft mij laten ervaren hoe belangrijk het is dat ik deze emoties mag voelen, uiten en helen waarvoor dit deel destijds stond. En dat heb ik gedaan. Wat het heeft opgeleverd? Rust en ruimte. Daarnaast dat ik veel gezonder om ga met boosheid. Zonder mij daarover schuldig te voelen.
Nu zou je voor jezelf eens kunnen gaan onderzoeken of jij boosheid in jezelf voelt. En zo ja waar. Is het een hoofd gebeuren of voel je daadwerkelijk ook beweging in je kaken, handen, armen, borstsegment of buik.
De tweede vraag is wat je ermee doet. Uit je het op een gezonde adequate wijze of onderdruk je het. En de laatste vraag is wat levert het je op wanneer je het uit of onderdrukt. Dus wat gebeurt er dan in je lijf en hoofd.
Wanneer jij boosheid moeilijk kunt voelen of uiten dan is dit een erfenis vanuit je verleden. Waarmee ik bedoel te zeggen dat het je is afgeleerd. Het is een niet toegestaan deel in je geworden. Wat op termijn hoe dan ook zorgt voor klachten.
In zijn befaamd boek ‘Wanneer het lichaam Nee zegt’, spreekt de arts Gabor Mate over de functie van boosheid. Maar ook wat er in je gebeurt wanneer jij jouw boosheid onderdrukt. De ontwikkeling van ziekte ligt op de loer. En dan met name de ontwikkeling van auto immuun aandoeningen en de ontwikkeling van laaggradige ontstekingen. Wat allemaal te maken heeft met die onderdrukking.
Het is dus ontzettend belangrijk dat je deze belangrijke emotie kunt voelen. En daarnaast dat je het op een gezonde wijze kunt uiten zonder je schuldig te voelen. Want dat laatste komt nogal eens voor. ‘Wat heb ik nou gezegd’ of ‘Wat zal hij of zij wel niet van mij vinden’. Ook in dit laatste speelt erfenis vanuit het verleden een rol.
Lichaamsgerichte therapie brengt je in contact met jezelf
Boosheid is voelen. Voelen en begrijpen wat in jou om aandacht vraagt. En dit uiten naar de ander toe zonder je schuldig te voelen. Het is er niet voor niets. Iemand is over je grenzen gegaan en heeft je geraakt. Dan heb je het volste recht om vanuit dat gevoel van boosheid te reageren. En dat is veelal op een rustige wijze te benoemen waarom je boos bent, dit ook laat zien, zonder dat je roept of schreeuwt. Het is een geweldloze liefdevolle wijze van communiceren naar de ander toe.
En daar gaat het nogal eens mis. Waarmee ik bedoel dat we gaan schreeuwen of wellicht fysiek iets menen te moeten gaan doen. Dat is niet waar boosheid over gaat. Nogmaals het is voelen (contact maken met jezelf) en dat gevoel terugkoppelen naar de ander toe.
Wat ik vaak nogal eens tegenkom dat huilen de plaats inneemt van boosheid. Ook dan heb je niet geleerd hoe jij je boosheid op een gezonde wijze kunt reguleren. Vaak ontstaat dit doordat jij je onmachtig daarin voelt.
Het voelen en uiten van boosheid is zo ontzettend belangrijk. Niet alleen om je eigen lijf gezond te houden. Je ruimt op. Maar ook om de ander te laten weten dat er een grens is overschreden. En vooral: dat jij jezelf serieus neemt en verantwoordelijkheid neemt ten opzicht van jezelf. En dit is zo ontzettend belangrijk wat weer te maken heeft met gezonde autonomie.
Lichaamsgerichte therapie is een mooie werkvorm om te leren om meer met jezelf in contact te komen. Heb je hiervoor interesse? Op de pagina lichaamsgerichte therapie lees je er meer over. Wil je graag een afspraak maken? Dat kun je op deze pagina doen.
Meindert Telkamp
foto verantwoording: pexels – Vera Arsic